Ngày đáo hạn phái sinh (expiration date) là ngày hiệu lực cuối cùng của những hợp đồng phái sinh như hợp đồng quyền chọn hay hợp đồng tương lai. Trong hoặc trước ngày này, nhà đầu tư đã phải quyết định họ sẽ làm gì với vị thế của mình.
Đến ngày đáo hạn, toàn bộ các vị thế đang mở cửa hợp đồng đáo hạn sẽ được xem là đóng vào cuối ngày. Toàn bộ lãi/ lỗ sẽ được thanh toán vào tài khoản nhà đầu tư vào hôm sau
Nguồn: Vietnambiz & BSC
Phái sinh trên thị trường chứng khoán Việt Nam
Nguồn: Vndirect
Hiện trên thị trường chứng khoán Việt Nam (Th9.2021) chỉ có hợp đồng tương lai (Futures) chỉ số VN30: VN30F1M, VN30F2M, VN30F1Q, VN30F2Q
- VN30F1M: hợp đồng đáo hạn tháng gần nhất (ngắn hạn). 1M ý nghĩa là 1 Month = 1 tháng, tức là hợp đồng tương lai chỉ số VN30 này sẽ đáo hạn hàng tháng
- VN30F2M: hợp đồng đáo hạn tháng kế tiếp (ngắn hạn). 2M ý nghĩa là 2 Months = 2 tháng, tức là hợp đồng tương lại chỉ số VN30 sẽ đáo hạn sau 2 tháng
- VN30F1Q: hợp đồng đáo hạn cuối quý gần nhất (trung hạn). 1Q ý nghĩa là 1 Quarter = 1 Quý, tức là hợp đồng tương lai chỉ số VN30 sẽ đáo hạn cuối mỗi quý
- VN30F2Q: hợp đồng đáo hạn cuối quý kế tiếp (dài hạn). 2Q ý nghĩa là 2 Quarters = 2 Quý, tức là hợp đồng tương lai chỉ số VN30 sẽ đạo hạn cuối quý tiếp theo
Như vậy ở thời điểm hiện tại thì phái sinh trên thị trường chứng khoán Việt Nam chỉ có 4 mã chứng khoán kể trên và cả 4 mã này đều là về chỉ số VN30, hệ quả là nói đến “đáo hạn phái sinh” là nói đến sự biến động của chỉ số VN30, mà chỉ số VN30 là cốt lõi và có ảnh hưởng rất lớn lên chỉ số VNINDEX nói riêng và thị trường nói chung.
Đáo hạn phái sinh vào ngày nào?
Ngày đáo hạn hợp đồng tương lai chỉ số VN30 được quy định là thứ Năm lần thứ 3 của tháng đáo hạn hợp đồng.
Nguồn: BSC
Ngày đáo hạn T9/2021
Điều gì xảy ra tại ngày đáo hạn phái sinh
Tại ngày đáo hạn phái sinh lãi/lỗ ở mỗi vị thế của phái sinh sẽ được tính toán dựa trên giá giao dịch đóng cửa của hợp đồng tương lai chỉ số VN30: . Riêng đối với các hợp đồng tương lai chỉ số đến ngày đáo hạn, lãi/lỗ sẽ được tính toán dựa trên giá đóng cửa của chỉ số tại ngày đáo hạn của hợp đồng tương lai đó. Hay nói cách khác kết phiên đáo hạn phái sinh thì giá trị của chỉ số VN30 sẽ là giá trị để thanh lý các hợp đồng tương lai đến hạn. Như vậy, lãi hay lỗ của nhà cái, hoặc giới đầu cơ phái sinh sẽ phải gắn bó mật thiết với giá trị kết phiên giao dịch ngày đáo hạn của chỉ số VN30
Diễn biến các đáo hạn phái sinh trong quá khứ
Cần lưu ý điều gì tại ngày đáo hạn phái sinh
- Đáo hạn phái sinh là một sự kiện cần xem xét thấu đáo hàng tháng vì nó có thể ảnh hưởng tâm lý nhà đầu tư trong ngắn hạn, đặc biệt là vào tuần có ngày đáo hạn phái sinh
- Đáo hạn phái sinh có thể là phiên thị trường biến động mạnh (tăng hoặc giảm), chứ không chỉ đơn thuần là là biến động giảm
- Không phải cứ đáo hạn phái sinh là thị trường rung lắc mạnh, có rất nhiều phiên đáo hạn phái sinh thị trường cũng chỉ biến động vừa phải, quan trọng nhất là xu hướng thị trường tại thời điểm đó
- Bạn có nên sợ đáo hạn phái sinh không? Câu trả lời: không nhất thiết, nhưng phải cẩn trọng
Mục lục
